Türkiyenin en ücra köşesinden bir mimari eser incelemesi.
Şemdinli’ye 17 km uzaklıktaki eski ilçe merkezinin güneybatısında dere kenarında kurulmuştur. Saray (konak) büyük ölçüde yıkılmış olup halen ayakta kalan iki kemer ve bir duvar bulunmaktadır. Kuzey-güney doğrultusunda, dikdörtgen planlıdır. Yapının kesin tarihini veren kitabe veya herhangi bir yazılı belge mevcut değildir. Mahalli kaynaklara göre Seyid Muhammed Sıddık tarafından yaptırıldığı belirtilen sarayın günümüze kadar ayakta kalan güney duvarındaki kalıntılardan, cephenin ortada kapı ile bunun yanındaki pencere- ler ile hareketlendirildiği anlaşılmaktadır. İç içe kademelendirme yapan sivri kemerli açıklığa sahip kapı dıştan kuşatma kemeri ile sınırlandırılmıştır.
Tahmini olarak 30.00 m x 25.00 m ebatlarında bir alana oturmaktadır. Yapının üç katlı olduğu eski resimlerden anlaşılmaktadır. Tamamı düz- gün kesme taş işçiliği göstermektedir.
Yapının maalesef savaş dönemlerinde ağır darbeler almış olup çoğunluğu yıkılmıştır. Geriye sağlam olarak sadece yapının birkaç parçası kalmıştır.
Sarayın ayakta kalan nadide parçalarından sivri kemer bile yapının ne kadar değerli bir yapı olduğunu bize gösteriyor. İşçiliğin muazzam olduğunu söylemek çok doğru olur.
Bölgenin en önemli yapılarından olan Kelat Sarayında maalesef hala restorasyon çalışmaları başlamamıştır, son aldığımız bilgilere göre her hangi bir restorasyon projesi üzerindede çalışılmıyor, bu duruma bakınca sadece üzülüyoruz. Dileriz en yakın zamanda restorasyon projesi uzman bir mimar tarafından çizilir ve uygulamaya geçilir.
Eski yapılara ilgi gösteren mezun/öğrenci mimar/iç mimar, var ise bir ekip kurup Kelat Sarayı için bir proje çizip yetkili mercilere proje sunumu vermeyi deneyebiliriz. Amacım sizlere anadolunun her köşesinde yıkılmış harabeye dönmüş önemli yapıları göstermek ve bu konuda bir bilinç oluşturmak.
Comentarios